Erişkin DEHB ve evlilik

 

Evlilik yaşantısında yaşanan problemler temel olarak 3 ana DEHB belirti kümesi ile ilişkilidir. Dürtüsellikle ilgili sorunlar, Hiperaktivite ilgili sorunlar, Dikkat Eksikliğine bağlı sorunlar. Şimdi bunlara bakacak olursak; aldatma, haz eksenli yaşama, sorumluluklarını üstlenmeme, kolaya kaçma, sürekli haklı çıkma gayretleri, maymun iştahlılık, söz verip yapmama, alkol ve madde düşkünlüğü, normal olmayan çok aşırı sigara içiciliği (2-3 paket içme, sabah kalkar kalkmaz sigarayla güne başlama gibi), kumar, oyun, internet, TV düşkünlüğü, işte sebat edememe sık iş veya işyeri değiştirme, para biriktirememe, savurganlık, saçma ve ani yatırım kararları, ani kararla iş değiştirme, zorluklardan çabuk yılma, düşüncelerinin ve tavırlarının çok hızlı olması ve çabuk değişmesi, bitmerk tükenmek bilmeyen işkurma hayalleri, iş kurma ama kurduktan sonra çabuk sıkılma yeni işe geçme, hayalcilik. Sayılan özelliklerden bir tanesinin bile olması sadece evlilik ilişkisi için değil tüm yaşamını ilgilendiren ilişkiler açısından ciddi sorunlara neden olmaktadır. Özellikle evlilik yaşantısını ne kadar olumsuz etki edebileceğini sizle tahmin edebilirsiniz. Bu kişiler yaşadıkları bu sorunlar nedeniyle sıklıkla DEHB’den kaynaklandığını bilmeden başvuru yapmakta ve süreçte yapılan değerlendirmeler sonrasında DEHB oldukları ve bu özelliklerinin kaynağının DEHB olduğunu sonradan öğrenmektedirler. Klinik gözlemimizde DEHB’li danışanlarımızın bu özelliklerini kabullenme güçlükleri yaşadıklarını göstermektedir.

 

Özetle demem o ki: DEHB tanılı ergen ve yetişkinler.

eşlerini sık aldatır, sık iş değiştirir, ev veya araba değiştirir. para biriktiremez, gelecekteki olası kötü günler için para ayıramaz. Oyun ve eğlenceye eğlenceli şeylere düşkünlüğü çoğunlukla vardır. Haklarını talep etmede çok ısrarcı ama sorumluluklarını üstlenmede isteksizdir, hatta kaçarlar. Devekuşu gibidirler. Yük taşı desen ‘kuşum derler’, kuşsan uç desen ‘deveyim’ derler.  Alkolü, halk arasındaki tabirle burunlarından içerler, yani planladıklarından hep fazla miktarda içerler. Normal kimseler 5-10 yılda ancak bağımlı düzeyde alkol alırlarken bunlar 6 ay bir yılda bağımlı düzeyinde alkol almaya başlarlar. Başarısız alkol bırakma deneyimlerini altında çoğunlukla DEHB tanısının eşlik etmesi vardır. DEHB’si tedavi edilemeden alkol bağımlılığı tedavisinde başarılı olunamaz.

DEHB’li erkeklerin eşleri onları  arkasını toplamaktan bıkıp usanırlar, evde 2 çocuk varsa eşi 3. çocukta bu diye kocasını tarif eder.  Zaman zaman kadınlar DEHB’li eşlerine acırlar boşansam bu adam darmadağın olacak şeklinde ifade ederler. Çabucak öfkelenip bağırıp çağırıp saman alevi gibi sönen öfkeleri vardır. Arkasında öfkesi geçince özür dilemeler başlar. Yakın çevresi öfkeli ama merhametli diye bunları tanımlarlar. Kırklı yaşlara gelince hafiften durulmaya başlarlar. 60’lı yaşlarda şeker  dedelere dönerler ama o vakte kadar başta eşleri olmak üzere ailelerini yakarlar. Böyle bir eşe sahip olmak elde köz taşımaya benzer. Bunlar, ‘eliyisi’dirler. Dışarıya karşı kibar ve aşırı nezaketli anne-baba ve eşlerine hatta çocuklarına karşı ise sert ve can yakıcıdırlar. Dışarda başkalarına gösterdikleri nezaketin zekatı kadarını kendi ailelerine göstermezler. Yaptığı yanlışlardan çabuk vicdan azabı duyarlar, özür dilerler yapmayacağım diye sözler verirler ama bir hafta on gün geçmeden aynı yanlışı işlemeye, sözlerini tutmamaya başlarlar. Aileleri zamanla bunlardan bıkıp usanır, illallah derler. Çocukları olursa bu bozukluk genetik geçişli olduğundan kızları olursa genellikle dikkat eksikliği baskın tip, oğlanları olursa genellikle hiperaktivitesi baskın tip dehb’li çocukları olur. Böyle çocuklara sahip olmanın zorluğunun aile ilişkisine yansıdığını düşündüğünüzde bol gürültü-patırtılı yüksek duygu dışavurumlu bir aile ortamı olacağı aşikardır. Bu ailelerde kavga gürültü eksik olmaz. dürtü kontrolünde zayıflıkları da olduğundan ailede fizik şiddet ve duygusal şiddet çoktur. Çocukları da travmaya maruz kaldığından disosiyatif bozukluk ve travmaya bağlı gelişen ruhsal bozukluk oranları toplum ortalamaların çok üstündedir.  Ani karalar verdiklerini de dikkate aldığınızda boşanma oranları genel toplum ortalamasının 3 katına kadar çıkmaktadır. DEHB’li ergenler, haklarını talepte yetişkin gibi, sorumluluklarını üstlenmede 10 yaş altı çocuk gibi davranırlar.